สำหรับบางคน เงิน 500 บาท อาจจะดูธรรมดา ไม่ได้มีค่าอะไรมากมาย แต่สำหรับ “คุมู” เด็กกะเหรี่ยงไร้สัญชาติ ที่เคยต้องนอนซมเพราะ “ไข้เลือดออก” เงินจำนวนนี้มีค่าถึงขั้นสามารถต่อลมหายใจให้เขาได้อีกครั้ง
“เป็นภาพที่ครูจำขึ้นใจเลยมีช่วงหนึ่งคุมูขาดเรียนไป 3-4 วัน ซึ่งปกติเขาจะไม่หยุดเรียนนานแบบนี้ หรือเขาหยุดเขาก็จะบอกก่อน ครูก็เลยไปดูที่บ้านพบคุมูเป็นไข้ ก็พาไปอนามัยปรากฏเป็นไข้เลือดออกให้ยากลับมากินและบอกให้กินอาหารดีเพื่อช่วยสร้างเม็ดเลือด ตอนนั้นอย่าว่าแต่กินโปรตีน เนื้อสัตว์ แค่ข้าวยังไม่มีกินเลย คุมู ได้แต่กินน้ำซาวข้าวใส่เกลือแล้วจะเอาภูมิที่ไหนไปคุ้มกันตัวเองแต่เชื่อไหมเป็นเรื่องมหัศจรรย์มาก พอครูรู้ว่าคุมู ป่วย 3-4 วัน กสศ. ก็จ่ายเงินมารอบนั้นพอดี 500 บาท เรียกว่าต่อลมหายใจน้องจริงๆ”
ครูชัชชฌาณีญา ชวาลปัญญาวงศ์ หัวหน้าระบบงานดูแลช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนบ้านห้วยน้ำขาว จ.กาญจนบุรี อดีตครูประจำชั้น เล่าให้ฟังว่า คุมู เป็นเด็กตั้งใจเรียน เรียนเก่ง มีความรับผิดชอบต่อตัวเองและครอบครัวเป็นอย่างมากช่วงปิดเทอมก็ไปรับจ้างขุดมันหารายได้ช่วยที่บ้านอีกทางหนี่ง
อัศวินขี่ม้าขาวช่วยคุมูได้เรียนต่อมัธยม
ปัญหาอยู่ในช่วงตอนใกล้จะจบ ป.6 คุมู กังวลว่าจะไม่ได้เรียนต่อเพราะที่บ้านไม่มีเงินส่งให้เรียน ที่บ้านมีพี่เขยที่เป็นคนหารายได้คนเดียวได้เงินวันละ 250 บาท เลี้ยงคนในครอบครัวเกือบสิบคน แถมยังมีหนี้อยู่อีก 7,000 กว่าบาท ทำให้อาจต้องออกมาช่วยทำงานหาเลี้ยงครอบครัว
“จน กสศ. เป็นอัศวินขี่ม้าขาวเข้ามาช่วงนั้นพอดี ปี 2561 ทำให้คุมูได้เรียนต่อ เทอมนั้น กสศ. มอบทุนเสมมอภาคให้ 800 บาท สำหรับน้องนี่มันเยอะมาก บางคนเงินแค่นี้อาจมองว่านิดเดียว แต่สำหรับคุมูนี่ไม่ใช่เงินนิดเดียว มันคือ ข้าวสาร น้ำปลา ปลากระป๋อง ถ้าใครเคยไปกินข้าวบ้านน้องจะรู้เลยว่าวันที่มีกินนี่คือกินข้าวกับน้ำปลาละลายพริกใส่ผงชูรสหน่อย แต่วันที่ไม่มีก็ไม่มีเลยหรือช่วงหน้ามะนาวไปรับจ้างเก็บมะนาวถึงจะพอมีเงินซื้อกับข้าวบ้าง”
ชีวิตบนเส้นด้าย ที่รอหลุดพ้นจากความยากจน
ในฐานะที่เคยเป็นครูประจำชั้นคุมู ครูชัชชฌาณีญา มองว่า ชีวิตของคุมูแขวนอยู่บนเส้นด้ายมาตลอด พอได้ทุน กสศ. มาทีก็เหมือนต่อลมหายใจให้เขาทีหนึ่ง ทำให้น้องได้กลับมาเรียนต่อไม่เช่นนั้นก็ต้องหลุดออกจากระบบการศึกษาไปเป็นแรงงานไร้ฝีมือ ไม่สามารถหลุดพ้นจากวงจรความยากจนได้เสียที
โดยเฉพาะกับคุมูที่เป็นเด็กมุ่งมั่น เรียนเก่ง หากได้เรียนต่อก็จะเป็นอนาคตที่สำคัญของประเทศ โดยคุมูตั้งใจว่าอยากจะเรียนให้สูงที่สุดเท่าที่จะทำได้ และอยากกลับมาเป็นครูสอนหนังสือในพื้นที่เพราะจะได้สอนหนังสือพี่น้องกะเหรี่ยงไร้สัญชาติอย่างเขา
“กสศ. เป็นกองทุนแรกที่เข้ามาช่วยเด็กที่ไม่มีสัญชาติเป็นรูปธรรมที่สุด ถ้าไม่มีกสศ. ก็จะไม่มีเด็กที่ไม่มีสัญชาติได้รับทุน ซึ่งถามว่าเด็กที่ไม่มีสัญชาติไทย ไม่มีตัวตนในทะเบียนบ้าน เขาไม่มีตัวตนหรือ แต่เขามีตัวตนมากในสายตาครู เขายังเป็นคนมีชีวิต มีความฝันเหมือนคนอื่นเพียงแต่เขาไม่มีชื่อในทะเบียนราษฎร์เท่านั้น”
ลูกศิษย์ที่ครูภาคภูมิใจ
ครูชัชชฌาณีญา ย้ำว่า คุมูเป็นเด็กที่มีความมุ่งมั่นตั้งใจ จะทำอะไรก็ต้องทำให้สำเร็จยกตัวอย่างเคยไปแข่งขันตอบคำถามพระคัมภีร์ไบเบิลของ น้องก็ตั้งใจอ่านพระคัมภีร์หวังว่าจะได้เงินรางวัลเอามาให้ที่บ้าน แม้ตัวเองจะนับถือศาสนาคริสต์อยู่แล้วแต่ต้องอ่านพระคัมภีร์เป็นภาษากระเหรี่ยง ซึ่งเวลาตอบคำถามต้องตอบเป็นภาษาไทย ยิ่งยากกว่าคนอื่นแต่เขาก็มุ่งมั่นจนชนะ ซึ่งบ้านคุมูเป็นคริสต์ที่เคร่ง ไม่กินเหล้า สูบบุหรี่ ไม่เล่นหวย ไม่เล่นการพนันใดๆ ทั้งสิ้น
อย่างไรก็ตาม ตอนนี้ หลังจบม.3 ต้องย้ายโรงเรียนก็ยังไม่รู้ว่าจะได้ทุนเรียนต่อหรือไม่ ก็เป็นสิ่งที่คุมูกังวล ซึ่งครูก็บอกได้แค่ว่าให้ตั้งใจเรียนให้ได้เกรดดีๆ เอาไว้ก่อน เพื่อจะได้เป็นการสร้างโอกาสให้ตัวเองได้รับทุนได้ง่ายขึ้น ซึ่งคุมูถือเป็นลูกศิษย์ที่ครูภาคภูมิใจมากคนหนึ่งก็อยากให้เขาได้มีหนทางที่ดีต่อไปในอนาคต
ร่วมสร้างโอกาสทางการศึกษา
กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.)
www.eef.or.th/donate/
ธนาคารกรุงไทย สาขาซอยอารีย์
เลขที่ : 172-0-30021-6
บัญชี : กสศ.มาตรา 6(6) – เงินบริจาค
