ผลิตภัณฑ์ส้มจุกคือของขึ้นชื่อของอำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา โดยมีการทำสวนส้มพันธุ์นี้มันมาตั้งแต่อดีต ทำให้คนในชุมชนมีความภาคภูมิใจและผูกพันกับผลไม้ชนิดนี้เป็นอย่างมาก เพราะนอกจากจะเป็นส้มชนิดที่ทำให้จังหวัดมีชื่อเสียงแล้ว ยังเป็นผลไม้ที่ช่วยสร้างรายได้ให้กับชุมชนด้วย
กลุ่มวิสาหกิจชุมชนส้มจุกจะนะเป็นกลุ่มที่จัดตั้งขึ้นโดยคนในชุมชน จึงได้ทำการผลักดันในหลายมติ ไม่ว่าจะเป็นการสืบสานภูมิปัญญาการจัดการสวนส้มแบบอินทรีย์ การสงวนรักษาพันธุ์พืชท้องถิ่น และการรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑ์ส้มจุกให้มีมาตรฐานเนื่องจากอยู่ระหว่างการขอรับรอง ‘สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์’ ของอำเภอจะนะ
ภารกิจสำคัญที่เป็นรากฐานของวิสาหกิจชุมชนก็คือการสร้างการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน โครงการ ‘พัฒนาทักษะอาชีพการขยายพันธุ์และดูแลสวนส้มจุกชุมชนบ้านแคเหนือ ตำบลแค อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา’ จึงได้เกิดขึ้นมาเพื่อสนับสนุนแนวทางการพัฒนาในมิตินี้ โดยมีจุดมุ่งหมายคือการสร้างรายได้และเผยแพร่ทักษะภูมิปัญญาการปลูกส้มจุกให้แก่ผู้ด้อยโอกาสในชุมชนจำนวน 50 คน ซึ่งประกอบไปด้วยแรงงานนอกระบบ ผู้ว่างงาน คนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ
โครงการพัฒนาทักษะฯ ได้จัดทำหลักสูตรของชุมชนขึ้นมาเพื่อใช้สำหรับการอบรมและดำเนินโครงการภายใต้ชื่อ ‘หลักสูตรการอบรมการขยายพันธุ์และดูแลสวนส้มจุก’ ซึ่งประกอบไปด้วยความรู้และทักษะการปลูกาส้มจุก การขยายพันธุ์ การดูแลพืชและการจัดการสวนส้ม ตลอดจนการเก็บรักษา การตลาด และการจัดจำหนายผ่านสื่อออนไลน์ รวมใช้เวลาอบรมทั้งสิ้น 30 ชั่วโมง
ในช่วงเวลาที่ผ่านมาหลังจากวิสาหกิจชุมชนได้เริ่มฝึกอบรมกลุ่มเป้าหมายทั้ง 50 คนนั้น ก็ได้มีภาพของความก้าวหน้าเกิดเขึ้น โดยผู้รับผิดชอบโครงการได้เล่าให้ฟังว่า “เป้าหมายที่เราขอทำโครงการนี้คือการช่วยเหลือให้ผู้ขาดแคลนทุนทรัพย์และด้อยโอกาส สามารถมาขึ้นทะเบียนเป็นผู้ดูแลสวนส้มจุกของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน โดยทางกลุ่มจะจัดหาสวนที่ต้องการผู้ดูแลให้ เพื่อให้ผู้ขาดแคลนทุนทรัพย์และด้อยโอกาสเหล่านี้มีงานและรายได้อย่างต่อเนื่อง”
หลังจากที่โครงการจบลง กลุ่มวิสาหกิจจะเปิดกองทุนสำหรับสมาชิกที่ต้องการขยายพันธุ์และเป็นเจ้าของสวนส้มจุกด้วยตนเอง โดยเป็นกองทุนปลอดดอกเบี้ยสำหรับการลงทุน ซึ่งนับว่าเป็นวิสัยทัศน์อันดีของวิสาหกิจชุมชนที่จะช่วยเสริมสร้างคุณภาพชีวิตของคุณในชุมชน พร้อมๆ กับการอนุรักษ์พืชพรรณที่มีความใกล้ชิดกับอำเภอจะนะให้คงอยู่สืบไปด้วย
เกี่ยวกับโครงการเบื้องต้น
พัฒนาทักษะอาชีพการขยายพันธุ์และดูแลสวนส้มจุกชุมชนบ้านแคเหนือ ตำบลแค อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา
วิสาหกิจชุมชนส้มจุกจะนะ
- โทร: 089-2957981
- ผู้ประสานงาน: นายอะหมัด หลีขาหรี
เป้าประสงค์
ประชากรวัยแรงงานที่ขาดแคลนทุนทรัพย์และด้อยโอกาสในชุมชนที่เข้าร่วมโครงการมีความรู้และทักษะในการขยายพันธุ์และดูแลสวนส้มจุก มีเครื่องมือ อุปกรณ์ และสามารถนำความรู้และทักษะที่ได้รับไปใช้ในการขยายพันธุ์และดูแลสวนส้มจุก เพื่อสร้างรายได้และพัฒนาอาชีพได้อย่างยั่งยืน
เรื่องราวนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการพัฒนาระบบทดลองการพัฒนาทักษะแรงงานที่ขาดแคลนทุนทรัพย์และด้อยโอกาส โดยกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา
กว่า 74 หน่วยงาน 42 จังหวัด กับ 1 เป้าหมายเพื่อสร้างชุมชนที่มีศักยภาพ ด้วยการพัฒนาทักษะอาชีพแก่แรงงานด้อยโอกาส