ลวดลายประณีต วิจิตรบรรจง ที่เคยปรากฎบนผ้ามัดหมี่ สะท้อนเอกลักษณ์ในท้องถิ่นอีสาน ถูกนำมาประยุกต์กับการสานไม้ไผ่แบบย่อส่วนหุ้มด้ามปากกาลูกลื่น กลายเป็นของที่ระลึกที่มีความสวยงามเฉพาะตัว
ผลิตภัณฑ์เหล่านี้เป็นฝีมือของเด็กนักเรียนโรงเรียนบ้านหนองนกทา จ.อุบลราชธานี กว่า 40 คน ตามโครงการพัฒนานวัตกรรมเครือข่ายสถานศึกษาเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (Equity Partnership’s School Network) ซึ่งเป็นความร่วมมือของ 3 ฝ่าย คือ กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) โรงเรียนนานาชาติ Shrewsbury และบริษัท JD Central
เสริมทักษะอาชีพสร้างรายได้ในอนาคต
จุดเริ่มต้นมาจากการปลูกฝังทักษะการจักสานไม้ไผ่ เนื่องด้วยความห่วงใยของครูในโรงเรียนแห่งนี้ ที่เห็นว่านักเรียนควรมีทักษะในการประกอบอาชีพอื่น เพื่อหาเลี้ยงตัวเองได้ นอกเหนือไปจากการให้ความรู้ทางวิชาการเท่านั้น จึงบรรจุเป็นหลักสูตรให้นักเรียนทุกคนในโรงเรียนได้เรียน
ขั้นแรกของการฝึก นักเรียนจะเริ่มทดลองจากการสานเส้นพลาสติกก่อน เพราะไม่แตกหักง่าย เมื่อสานได้สวยงามแล้ว จึงมาสานด้วยไม้ไผ่ จากนั้นจึงเริ่มเข้าสู่การสร้างผลิตภัณฑ์แบบง่าย เช่น พัด กระเป๋า แจกัน โดยมี อ.ลาภิศ โคตรวันทา ผอ.โรงเรียนบ้านหนองนกทา เป็นผู้สอนด้วยตัวเอง
ผลิตภัณฑ์ต่างๆ จะถูกขายผ่านทางเฟซบุ๊กของโรงเรียน ซึ่งได้รับความสนใจจากคนทั่วไปสั่งซื้อเข้ามาเรื่อยๆ ล่าสุดมีผู้ขายกระเป๋าส่งออกมาเห็นและเกิดความสนใจ จึงสั่งซื้อกระเป๋าสานของโรงเรียนไปขายไกลถึงมาเลเซีย
Workshop ร่วมสร้างแบรนด์วางขายออนไลน์
ต่อมาเมื่อโรงเรียนได้รับการประสานให้เข้าร่วมโครงการพัฒนานวัตกรรมเครือข่ายสถานศึกษาเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา ถือเป็นการเปิดโอกาสให้ทั้ง อาจารย์ และนักเรียนโรงเรียนบ้านหนองนกทา มาร่วมกันพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ในรูปแบบใหม่ๆ จนเกิดไอเดียที่เห็นตรงกันว่าอยากจะนำการจักสานมาประกอบเป็นด้ามปากกาลูกลื่น ที่สามารถเปลี่ยนไส้ได้
“เรานำทุนที่ได้รับจากกสศ. มาลงทุนซื้อไม้ไผ่ ปากกา แต่ปัญหาคือแพ็คเกจ เราไม่สามารถทำเองได้ จึงต้องสั่งทำ ซึ่งรูปแบบก็จะต้องมีการพัฒนาอีก ซึ่งเมื่อโรงเรียนได้ทำเวิร์คช็อปกับโรงเรียนนานาชาติ Shrewsbury เขาช่วยในการร่วมออกแบบโลโก้แบรนด์ และเข้าช่วยในการมองตลาด ให้ตรงกับกลุ่มเป้าหมายมากขึ้น ส่วน JD CENTRAL เข้ามาช่วยได้เยอะมากเลย เช่นการตลาดแผนธุรกิจที่เขาสอนเราเป็นเรื่องใหม่ที่เราไม่เคยได้ยินมาก่อน”
ยอดขายเดือนแรกเกินเป้า 40 ด้าม
สำหรับลวดลายปากกาที่นำไปวางขายบน JD CENTRAL มีทั้งหมด 3 ลาย คือ “ลายดอกพิกุล” ซึ่งเป็นดอกไม้มงคล ซึ่งความบ่งบอกเจริญรุ่งเรือง มั่งคั่ง หากมีไว้กับตัวจะช่วยเสริมความเป็นสิริมงคลในชีวิต “ลายนาคเกี้ยว” ที่มีความหมายว่า พญานาคสามารถดลบันดาลสิ่งต่างๆ ได้ หากได้ไปครอบครองแล้วจะทำให้ประสบความสำเร็จและมีความร่ำรวย มั่งคั่ง มั่นคงในชีวิต และ “ลายเกลียวกังหัน” ที่จะเป็นตัวช่วยหมุนหนุนนำสิ่งดีๆ และโชคลาภ เงินทองมาสู่ผู้ที่มีไว้ครอบครอง จะประสบความสำเร็จในเรื่องการงาน การเงิน ความรัก ชีวิตสุขสบายตลอดกาล
ด้วยการผลิตแบบ “พรีเมียม” และความหมายที่ดี ทำให้ผลิตภัณฑ์ของโรงเรียนหนองนกทา มีออเดอร์สั่งเข้ามาถึง 40 ด้ามในระยะเวลาไม่นาน ซึ่งส่วนใหญ่จะนำไปเป็นของฝาก ของที่ระลึก ให้กับผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ
ประสบการณ์จริงฝึกขายของตลาดออนไลน์
โดยปากกา 1 ด้าม ราคาด้ามละ 550 บาท ซึ่งนักเรียนที่เป็นคนทำจะได้ค่าแรงด้ามละ 200 บาท ใช้เวลา 1 วันในการทำ โดยรายได้ในส่วนนี้ นักเรียนหลายคนนำไปช่วยเป็นค่าครองชีพให้กับครอบครัว และบางส่วนฝากไว้ในบัญชีของธนาคารเพื่อเป็นทุนในการเรียนต่อ
นอกจากรายได้เสริมที่นักเรียนจะได้รับเป็นค่าตอบแทนจากการทำงานแล้ว สิ่งที่จำได้ควบคู่กันไปก็คือประสบการณ์ และ ทักษะ ทั้งจากการสร้างผลิตภัณฑ์ และกระบวนการวางแผนการตลาด ในการขายของออนไลน์ ที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว เป็นโอกาสที่เด็กๆ จะได้เรียนรู้และนำไปใช้ประโยชน์ในอนาคต
“เด็กของเรามีทักษะเพิ่มมากขึ้น ได้ร่วมกิจกรรม เป็นการเปิดโลกกระทัศน์ที่กว้างขึ้นเห็นสิ่งใหม่ๆ มีเพื่อนใหม่ ได้ความรู้ มีความกล้าแสดงออก สามารถสื่อสารกล้าพูดกล้าสื่อสารกับคนแปลกหน้าได้ และเขามีความภาคภูมิใจในสิ่งเขาทำ” ผอ.โรงเรียนบ้านหนองนกทา ระบุ
ไม่หยุดพัฒนาสร้างลวดลายใหม่จากวัฒนธรรมท้องถิ่น
แต่การเรียนรู้ยังไม่มีที่สิ้นสุด โรงเรียนบ้านหนองนกทา ยังไม่หยุดยั้งการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ตอนนี้ยังคิดลวดลายใหม่ๆที่ได้รับแรงบันดาลใจจากวัฒนธรรมและประเพณีในท้องถิ่น เช่น ลายหัวใจเศรษฐี ลายแห่เทียน รวมไปถึงการทดลองนำวัตถุดิบใหม่ๆมาประดิษฐ์เป็นผลิตภัณฑ์ เช่น การทำกระเป๋าสานจากไผ่กับหนังวัว หรือ นำกาบกล้วยตานีมาสานแทนไม้ไผ่ เพื่อทำตลาดขยายกลุ่มเป้าหมายให้มากขึ้น
ล่าสุด โอกาสยังเข้ามาถึงนักเรียนในโรงเรียนแห่งนี้อย่างต่อเนื่อง โดยหลังจากวางขายสินค้าใน JD CENTRAL มีบริษัทเอกชนติดต่อยังโรงเรียนเพื่อขอจ้างงานให้นักเรียนสานไม้ไผ่ ขนาดเท่ากับกระดาษเอสี่ เพื่อนำไปประกอบชิ้นงานของทางบริษัท โดยนักเรียนจะได้รับค่าแรงถึงชิ้นละ 500 บาท
จากจุดเริ่มต้นเพียงแค่ความคาดหวังว่าให้นักเรียนสามารถนำทักษะที่ได้รับไปต่อยอดเลี้ยงชีพตัวเองได้ในอนาคต ปัจจุบันเด็กๆ โรงเรียนบ้านหนองนกทามีทั้งพื้นฐานการจักสานที่เข้มแข็งสามารถต่อยอดทำผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ที่สำคัญยังมีทักษะการขายออนไลน์ที่จะทำให้พวกเขากลายเป็นผู้ประกอบการที่ประสบความสำเร็จได้เป็นอย่างดีในอนาคต
ร่วมสร้างโอกาสทางการศึกษา
กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.)
www.eef.or.th/donate/
ธนาคารกรุงไทย สาขาซอยอารีย์
เลขที่ : 172-0-30021-6
บัญชี : กสศ.มาตรา 6(6) – เงินบริจาค