ในยุคโควิด-19 นอกเหนือจากพ่อแม่จะต้องดูแลการจัดการเรียนการสอนหนังสือให้เด็กๆ แล้ว การดูแลสุขภาพกายใจของทุกคนในครอบครัวก็มีความสำคัญมากๆ เพราะหมอปองและหมออ้อมพบว่า พ่อแม่และเด็กๆ หลายครอบครัวจะต้องปรับตัวหลายด้าน ซึ่งหากเรารู้กิจกรรม How to เหล่านี้ และช่วยกันผลัดกันทำ จะช่วยให้ทุกครอบครัวมีสุขภาพที่ดี พร้อมรับมือความเปลี่ยนแปลงต่างๆ ได้
ฝึกหายใจบำรุงปอด
เริ่มจากกิจกรรมฝึกหายใจบำรุงปอด ปฏิเสธไม่ได้ว่าคนที่มีการหายใจที่ดี ก็ช่วยให้ปอดแลกเปลี่ยนออกซิเจนได้ดีขึ้น การหายใจไม่ใช่เพียงแค่การใช้กล้ามเนื้อของชายโครงเท่านั้นในการทำให้ทรวงอกยืดขยาย แต่ยังรวมไปจนถึงการใช้กะบังลมซึ่งเป็นกล้ามเนื้อบางๆ ที่กั้นหว่างช่องอก ช่องท้อง เคลื่อนขึ้นลง ทำให้ลมหายใจเข้าปอดได้ลึกและยาวมากขึ้น
การหายใจที่ดีจึงควรมีจังหวะ หายใจเข้าท้องป่อง และหายใจออกท้องแฟบ ที่พ่อแม่สามารถชวนเด็กๆ ฝึกกันได้ทุกๆ วัน นอกจากนี้ การยกแขนขึ้นลงตาม VDO clip การฝึกหายใจ ขยายปอด ฟื้นฟูหลัง Covid-19 ที่หมออ้อมสอน ก็จะช่วยให้ทรวงอกขยายตัวได้ดียิ่งขึ้น
กิจกรรมประคบไต และขิง ช่วยลดอาการไอ ขับเสมหะ
สำหรับคนที่มีอาการไอ การทำกิจกรรมอย่างการประคบขิงที่ปอดและไต ก็จะมีส่วนช่วยให้อาการไอดีขึ้น โดยให้เตรียมขิงสด หรือขิงผง มาใช้ในการประคบ ถ้าเป็นขิงสด ใช้วิธีขูดหรือซอยฝอยให้มีผิวสัมผัสมากๆ ขนาดประมาณ 2 กระบิมือ
เสร็จแล้วห่อด้วยผ้าขาวบาง ใส่ในกะละมังสเตนเลส เติมน้ำต้มสุกลงไปที่ขิงห่อผ้าขาวบาง หลังจากนั้นเอาขึ้นมาซับบนผ้าขนหนูให้แห้งหมาด แล้วนำไปประคบที่บริเวณบั้นเอวทั้งสองข้าง จากนั้นสามารถพันทับด้วยผ้าขนหนูหรือผ้าขนสัตว์ พร้อมวางกระเป๋าน้ำร้อนทับให้อุ่นราว 30 นาที ทำทุกวัน จะมีส่วนช่วยให้อาการไอแห้งลดลง
หรือถ้าไอมีเสมหะ สามารถเปลี่ยนมาประคบทรวงอกหน้าหลังด้วยขิงเช่นกัน พบว่าช่วยให้อาการไอขับเสมหะดีขึ้น และจากประสบการณ์ดูแลคนไข้ Home Isolation หลายราย ก็พบว่าช่วยลดความรุนแรงของอาการปอดอักเสบได้เช่นกัน สามารถดูรายละเอียดการทำอย่างละเอียด สอนโดยหมออ้อมได้ที่ VDO clip การประคบขิง
อ้อ ระหว่างที่ประคบไต ถ้าหากจับดูมีอาการปลายมือปลายเท้าเย็น ให้ใส่ถุงเท้า ห่อด้วยผ้าที่มีถุงน้ำร้อน ให้ปลายเท้าอุ่น ก็จะช่วยให้อาการไม่สบายทุเลาลงได้เร็วขึ้น
การสุมโปงสมุนไพรช่วยป้องกันหวัด
กรณีที่มีหวัด คันคอ คัดจมูก หรืออาการน้ำหูน้ำตาไหล หูอื้อ สามารถใช้วิธีการสุมโปงสมุนไพร เตรียมได้ง่ายด้วยการต้มน้ำเดือดใส่กะละมังให้ไอระเหย หลังจากนั้นให้ใส่สมุนไพรที่เลือกให้เหมาะกับอาการลงไป 1 กำมือ แล้วรีบเอาผ้าขนหนูผืนใหญ่คลุมหัว สูดหายใจเอาไอน้ำสมุนไพรเข้าไปให้ถึงลำคอ
การเลือกสมุนไพรที่ใส่ มีทริคการเลือกเล็กน้อย
ถ้าอาการส่วนใหญ่เป็นอาการหวัดที่มีหูอื้อๆ หรือระคายตา สมุนไพรที่จะใช้ในการใส่ลงไปในการสุมโปง หมอจะให้ลองใช้หัวหอมใหญ่ซอยหนึ่งกำมือลงไป แล้วสูดไอน้ำนั้น จะได้ผลค่อนข้างดี กับถ้ามีอาการหูอื้อๆ ให้แบ่งหอมซอยออกมาสัก 1 ช้อนโต๊ะ คั้นเอาน้ำหัวหอมออกมาจุ่มสำลี จุกไว้ที่รูหูสองข้าง บางครั้งจะช่วยให้หูอื้อที่เริ่มมีการอักเสบ ลดบวม และน้ำมูกไหลลงคอ และแก้อาการหูอื้อ ปวดหูได้
แต่ถ้าอาการหวัดนั้นหลักๆ เป็นอาการปวดไซนัส คัดจมูก เสมหะเหนียว สั่งไม่ออก กรณีเช่นนั้น แนะนำให้เลือกเป็นดอกคาโมมายล์ 1 กำมือ ใส่ลงไปในกะละมัง ที่มีน้ำต้ม แล้วสูดไอน้ำ ไอน้ำจากดอกคาโมมายล์จะมีสรรพคุณในการช่วยลดอาการบวมของโพรงไซนัส และสั่งน้ำมูกออกมาได้ง่ายขึ้น
หายจากโควิด-19 ยังไม่ฟื้นเต็มร้อย หรือ Long Covid ฟื้นฟูแบบ Homecare
ในมุมมองธรรมชาติบำบัด หลายคนร่างกายต้องต่อสู้กับการติดเชื้อโควิด-19 อย่างหนัก อวัยวะที่จะต้องรับบทหนักนอกเหนือจากปอดก็คือ ตับและลำไส้ ตามมุมมองแพทย์แผนจีน ซึ่งอธิบายตามการแพทย์สมัยใหม่คือ เมื่อร่างกายจะหายจากหวัด ร่างกายต้องขับเชื้อลงผ่านท้องและลำไส้ ทำให้บางคนเกิดอาการหวัดลงท้อง ท้องเสีย
กรณีเช่นนี้ ยังมีการอักเสบตามมาของระบบทางเดินอาหารและตับ ซึ่งเกี่ยวพันกับระบบ Cytokine และ Interferon ดังนั้น ในทางการแพทย์ แม้ว่าจะหายจากโควิด-19 แล้ว ตับและลำไส้หรือระบบ Microbiome ที่ยังไม่ฟื้นฟู ก็จะทำให้คนป่วยหลายรายยังรู้สึกอ่อนเพลียได้อยู่
เทคนิค Homecare ที่สามารถนำมาใช้ได้ก็คือ การประคบตับและการกินอาหารพวก Probiotics และ Prebiotics ช่วยฟื้นฟูลำไส้ การประคบตับ มีหลักการเหมือนกับการเตรียมการประคบไต โดยให้นำเอาสมุนไพรรสขม เช่น มะระมาซอยละเอียด แล้วห่อผ้าขาวบาง แช่น้ำร้อน แล้วซับให้แห้งหมาด ก่อนนำไปวางที่หน้าท้องตรงใต้ชายโครงขวา แล้วเอาผ้าขนหนูวางทับด้วยกระเป๋าน้ำร้อน จะมีส่วนช่วยฟื้นฟูตับให้รู้สึกสดชื่นหรือกลับมาทำงานดีขึ้น
ส่วนอาหารที่เสริมลำไส้ให้กลับมาทำงานได้ดี ได้แก่ กลุ่มลูกแก้วมังกร, คีเฟอร์, โยเกิร์ต ซึ่งเน้นเป็นรสธรรมชาติไม่หวาน กลุ่มอาหารเหล่านี้จะมีคุณสมบัติเป็นอาหารของแบคทีเรียดีๆ ในลำไส้ ให้แบ่งตัวเพิ่มจำนวนกลับมาช่วยในการย่อยอาหาร และสร้างวิตามินต่างๆ ให้กับร่างกายเพิ่มขึ้น ช่วยขจัดของเสียที่ผ่านมาในลำไส้ของเรา ซึ่งจากประสบการณ์ให้คำแนะนำคนไข้ที่หายจากโควิดแล้วหลายราย จะกลับมารู้สึกสดชื่น สดใส และมีพลังกลับคืนมาได้เร็วขึ้น
หวังว่าเทคนิคเหล่านี้คงเป็นประโยชน์ในการดูแลเชิงป้องกันและรักษาโรคในระหว่างโควิด-19 ระบาด หรือ Home Isolation ได้ไม่มากก็น้อยครับ
ด้วยความปรารถนาดีจาก
หมอปอง+หมออ้อม
