รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหาจักรี (PMCA) จัดตั้งขึ้น พ.ศ. 2558 เพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้ากรมสมเด็จเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในวโรกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 60 พรรษา
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เริ่มทรงงานด้านการศึกษาเมื่อครั้งตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ในการเสด็จพระราชดำเนินไปยังพื้นที่ห่างไกลทั่วประเทศไทย ทรงสัมภาษณ์ผู้คนและค้นหาความต้องการเกี่ยวกับการศึกษาของประชาชน และสั่งสมประสบการณ์ด้านการพัฒนาการศึกษามากกว่าสี่สิบปี
พระองค์ทรงทราบดีว่า ครูมีบทบาทสำคัญในความสำเร็จของนักเรียน จึงทรงริเริ่มโครงการต่างๆ สำหรับครู เช่น ทุนการศึกษาสำหรับครู และโครงการเสริมสร้างศักยภาพสำหรับครู ด้วยทรงเข้าพระทัยดีว่า การช่วยเหลือครูมีความสำคัญเพราะการช่วยให้ครูสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นหนทางในการช่วยนักเรียนให้เติบโตเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่าต่อประเทศในอนาคต
รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหาจักรี (PMCA) เป็นรางวัลเพื่อการเชิดชูเกียรติครูดีเด่นจาก 11 ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และติมอร์-เลสเต ทุก 2 ปี หลักเกณฑ์ทั่วไปคือสรรหาและคัดเลือก “ครูที่เปลี่ยนแปลงชีวิตศิษย์ให้ดีขึ้น” โดยเฉพาะกลุ่มผู้ด้อยโอกาส
รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหาจักรี ประกอบด้วย
- เหรียญรางวัล
- ประกาศนียบัตร (โล่)
- เข็มเชิดชูเกียรติ
- เงินรางวัล รางวัลละ 10,000 เหรียญสหรัฐ