“คุณต้องได้เห็นว่าในพื้นที่ห่างไกลไม่มีอะไรเลย แม้แต่โอกาสก็ไม่เคยเดินทางมาถึง เมื่อวันหนึ่งมีทุนเข้ามาให้เด็กที่เขากระหายโอกาสที่จะเรียนรู้ ผลที่ตามมาคือเราจะสามารถเปลี่ยนแปลงได้ถึงระดับสังคม ไม่ใช่แค่เพียงผู้รับทุนและครอบครัวของเขา”
ครูเกศแก้ว คำเมือง จากโรงเรียนบ้านแม่ลากเนินทอง อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย กล่าวถึงการผลักดันลูกศิษย์คนสำคัญ คือ น้องวรัญญา ก้างคำ ให้เข้าถึง ‘ทุนก้าวเพื่อน้อง’ ในโครงการสนับสนุนทุนการศึกษาแก่นักเรียนที่ขาดแคลนทุนทรัพย์และด้อยโอกาส ให้ได้รับการศึกษาต่อในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ โดยความร่วมมือของมูลนิธิก้าวคนละก้าวและกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.)
และจากวันนั้น วรัญญาที่กำลังจะเรียนจบชั้น ม.3 ซึ่งความไม่พร้อมของครอบครัวทำให้เธอไม่เคยตอบครูได้เลยว่าอนาคตทางการศึกษาของตนเองจะเป็นอย่างไร วันนี้เธอได้เข้าเรียนในระดับชั้น ม.ปลาย ในฐานะนักเรียนทุนก้าวเพื่อน้องประจำปีการศึกษา 2564 ที่โรงเรียนองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย พร้อมทั้งให้สัญญากับครูว่า “หนูเห็นเป้าหมายต่อไปแล้ว คือต้องเรียนต่อคณะแพทยศาสตร์ให้ได้”
หนูแน่ใจเรื่องหนึ่งว่าจะไปให้ไกลกว่านี้
นอกจากพื้นฐานครอบครัวที่ฐานะค่อนข้างลำบาก วรัญญายังมีเรื่องราวที่ฝังใจเกี่ยวกับพี่สาวของเธอ ที่เคยได้ทุนเรียนต่อระดับอาชีวศึกษา แต่กลับต้องออกกลางคันเพราะไม่มีค่าอาหารและค่าเดินทางไปเรียน ท้ายที่สุดก็กลับมาช่วยพ่อแม่ทำงานหาเงินเลี้ยงน้อง ๆ
“เรื่องของพี่สาวเป็นปมฝังใจให้วรัญญาไม่รู้สึกเชื่อมั่นกับอนาคตของตนเอง แม้กระทั่งวันที่ครูนำเรื่องทุนเข้าไปให้เขาสมัคร” ครูเกศแก้วเล่า
แต่แทนที่ความไม่แน่ใจกับอนาคตจะทำให้เด็กผู้หญิงคนหนึ่งถอดใจ การณ์กลับเป็นตรงข้าม เมื่อวรัญญาเอาความไม่พร้อมสมบูรณ์มาเป็นแรงขับให้ตั้งใจเรียนยิ่งขึ้นไปอีก
“วันหนึ่งครูถามเขาว่า จบ ม.3 แล้วอยากเรียนอะไรต่อ ก็ได้คำตอบว่า หนูยังบอกครูไม่ได้ เพราะตอนนี้ยังไม่รู้เลยว่าจบแล้วที่บ้านจะมีเงินส่งให้เรียนต่อไหม แต่หนูแน่ใจเรื่องหนึ่งว่าจะไปให้ไกลกว่านี้ ถ้าไม่ได้จริง ๆ ก็จะหางานทำ แล้วลงเรียน กศน. หรือหลักสูตรเกี่ยวกับงานบริบาลควบคู่ไป”
ความมุ่งมั่นของวรัญญา ประกอบกับลักษณะนิสัยส่วนตัวที่ครูเกศแก้วบอกว่า นอกจากผลการเรียนที่ดีเกือบทุกวิชา เธอยังมีหัวใจของจิตอาสา กิจกรรมไหนที่ตนไม่ถนัดก็จะมีบทบาทสนับสนุนเพื่อนอยู่เบื้องหลัง ทำให้วรัญญาได้รับเลือกให้เป็นนักเรียนดีเด่นของโรงเรียน ได้รับการยอมรับจากเพื่อน ๆ และน้อง ๆ ให้เป็นประธานนักเรียน และด้วยคุณสมบัติเหล่านี้เอง ที่ทำให้ครูเกศแก้วสัญญากับตนเองว่า จะต้องช่วยวรัญญาเรียนต่อชั้นมัธยมปลายให้ได้
‘โอกาสที่ดี’ ควรส่งไปถึง ‘คนที่ใช่’
“การที่เราเห็นเด็กคนหนึ่งมีความมุ่งมั่น ไม่เคยย่อท้อกับอุปสรรคนานัป ต่อให้เป็นคนที่ไม่รู้จักเราเองก็อยากสนับสนุนให้เขาได้รับโอกาสที่ดี แล้วนี่คือลูกศิษย์ที่ครูเห็นมาตั้งแต่ชั้นอนุบาล ถึงวันที่เขากำลังจะจบ ม.3 โดยอนาคตยังไม่มีความแน่นอน เราก็มาคิดว่าจะทำอย่างไรถึงช่วยเขาได้ ก็เป็นช่วงที่มีทุนก้าวเพื่อน้องเข้ามาพอดี”
ครูเกศแก้วคิดถึงวรัญญาเป็นคนแรก จึงรีบแจ้งข่าวให้รู้และโน้มน้าวให้สมัครทันที ด้วยใจที่เชื่อมั่นว่าโอกาสดี ๆ กำลังมาถึงคนที่ใช่ ในทางกลับกัน ผู้เป็นเจ้าของทุนจะไม่มีวันผิดหวัง เพราะถ้าวรัญญาได้รับการสนับสนุน ครูมั่นใจว่าลูกศิษย์จะไปได้จนสุดทาง แล้วนำความรู้ความสามารถที่มีมาสร้างประโยชน์คืนสู่สังคม
“ด้วยปมที่ยังฝังในใจ วรัญญายังไม่รู้สึกเชื่อมั่น ครูต้องบอกเขาว่านี่คือโอกาสที่ไม่ได้มาง่าย ๆ เธอต้องคว้าเอาไว้ ถ้าอยากจะเรียนต่อไปให้สุดทาง เพราะถ้าได้ทุนนี้ การเรียนต่อจนจบการศึกษาจะเป็นไปได้โดยที่ไม่ต้องกังวลเรื่องใดอีก เพราะนอกจากค่าเล่าเรียน ทุนยังครอบคลุมค่าใช้จ่ายรายเดือนไปตลอด 3 ปีการศึกษา เขาถึงเริ่มมั่นใจและยอมสมัคร
“จากนั้นครูก็ช่วยเขากรอกใบสมัคร ดูเรื่องภาษาถ้อยคำ เตรียมเอกสารให้ครบ ส่งใบสมัครให้ทันกำหนด แล้วก็มาช่วยกันลุ้นว่าจะได้ทุนไหม ภาวนาทุกวันให้ได้ เพราะนี่เป็นทางแยกที่จะเปลี่ยนชีวิตของเขา และอีกหลายชีวิตในครอบครัวของเขาด้วย”
‘หนึ่งความสำเร็จ’ ที่จะเปลี่ยนแปลงภาพอนาคตของชุมชนในวันหน้า
ทุกวันนี้วรัญญาได้เข้าเป็นนักเรียนชั้น ม.4 ที่โรงเรียนองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย ในโปรแกรมห้องเรียนพิเศษเตรียมแพทย์ อันเป็นแผนกที่รวมไว้ด้วยนักเรียนที่มีผลการเรียนระดับหัวกะทิ และถึงแม้ว่ายังเป็นเพียงก้าวแรกที่น้องเพิ่งเริ่มเดินไปสู่ความสำเร็จ แต่การได้ทุนครั้งนี้ ครูเกศแก้วมองไปถึงอนาคตว่า จะเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญของชุมชนและชีวิตเด็ก ๆ อีกหลายคนในพื้นที่อำเภอแม่จัน
“ในพื้นที่ห่างไกลเช่นนี้ ‘ทุนการศึกษา’ สำหรับเด็กที่มีศักยภาพในตัวเองสูง แต่ถูกบดบังไว้ด้วยความยากไร้ มันหมายถึงการมอบชีวิตใหม่ให้เขา แล้วไม่ใช่แค่ทำให้เขาพบเส้นทางของตัวเองและแบ่งเบาภาระทางบ้าน แต่ผลที่จะสะท้อนกลับมาในวันที่เขาเรียนจบ มีอาชีพ มีงานทำ คือเขาจะกลับมาพัฒนาท้องถิ่นของเขา มาช่วยผลักดันเด็กอีกหลายชีวิตในรุ่นถัด ๆ ไปให้มีความฝัน และเชื่อในความพยายาม
“สิ่งหนึ่งที่ครูแน่ใจคือ วรัญญาได้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้น้อง ๆ เห็นคุณค่าของการเรียน อยากเรียนให้สูงเพื่อเปลี่ยนแปลงคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น ครูอยากขอบคุณไปถึงผู้มอบทุน และอยากให้เชื่อมั่นในลูกศิษย์ของครู และคอยดูว่าโอกาสที่คุณมอบให้มา จะเปลี่ยนแปลงอนาคตได้มากแค่ไหน คอยดูว่าในอีก 6-7 ปีข้างหน้า ต้นไม้เล็ก ๆ ต้นนี้จะออกดอกออกผลสวยงามเพียงใด”