เครือข่ายเยาวชนเบ๊อะบละตู สร้างป่ายั่งยืนผ่านการแลกเปลี่ยนผลผลิตจากไร่หมุนเวียน

ชาวปกาเกอะญอมีวิถีชีวิตอยู่ร่วมกันกับป่าอย่างยั่งยืนมาแต่ยาวนาน มีการจัดสรรพื้นที่จากภูมิปัญญาและความเชื่อที่สืบทอดต่อกันมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ เช่นเดียวกับชาวปกาเกอะญอในอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ที่ยังยังคงสืบสานแนวคิดอยู่ร่วมกับป่าอย่างยั่งยืน ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเป็นเกษตรกรในระบบไร่หมุนเวียน ซึ่งถือว่าเป็นแหล่งอาหารปราศจาคสารเคมีของคนในพื้นที่ โดยการทำไร่หมุนเวียนทำให้คนในพื้นที่มีอาหารปริมาณมากพอสำหรับทานกันในครัวเรือน มีในพื้นที่มีภูมิปัญญาในการเก็บเมล็ดพันธุ์ทำให้เกิดความหลากหลายทางชีวภาพ ชุมชนมีความมั่นคงทางอาหารและสามารถพึ่งพาตนเองได้ 

แต่เมื่อเวลาและยุคสมัยที่เปลี่ยนไป ชุมชนไม่สามารถอยู่อย่างโดดเดี่ยวได้ต้องมีการติดต่อสื่อสารกับโลกภายนอกและพึ่งพาอาศัยกัน ดังนั้นการพัฒนาความรู้และทักษะในการนำผลผลิตจากไร่หมุนเวียน ได้แก่ พืชผักอินทรีย์ให้เป็นสินค้าเพื่อออกขายและสร้างรายได้ให้ชุมชนจึงเป็นเรื่องที่ควรตระหนักมากยิ่งขึ้น ภายใต้เงื่อนไขของชุมชนคือ ชุมชนต้องรักษาการทำการเกษตรแบบไร่หมุนเวียนให้ยังคงอยู่ เพื่อให้ธรรมชาติและระบบนิเวศยังอุดมสมบูรณ์เช่นเดิม อีกทั้งยังต้องให้ความใส่ใจในเรื่องของความสมดุลระหว่างธรรมชาติ สิ่งเหนือธรรมชาติและคน เพื่อให้ทุกอย่างอยู่ร่วมกันได้ 

เครือข่ายเยาวชนเบ๊อะบละตู เป็นเครือข่ายที่ประกอบด้วยชาวชุมชนทั้งหมด 2 ตำบล 6 หมู่บ้าน รวมตัวกันเพื่อให้เด็กและเยาวชนในพื้นที่มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกันในเรื่องของการจัดการดูแลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นแนวคิดของการจัดการระบบไร่หมุนเวียน เครือข่ายฯ จึงได้จัดตั้ง ‘โครงการการส่งเสริมการเรียนรู้เพื่อสร้างระบบการแลกเปลี่ยนและจำหน่ายผลผลิตจากไร่หมุนเวียนของเครือข่ายเยาวชนปกาเกอะญอเบ๊อะบละตู’ ขึ้นเพื่อฝึกฝนให้เยาวชนกลุ่มเป้าหมายเป็นผู้นำในการพัฒนาเศรษฐกิจในพื้นที่โดยใช้ภูมิปัญญาดั้งเดิมอย่างระบบการเกษตรไร่หมุนเวียนเป็นพื้นฐาน ให้เยาวชนมีทักษะความรู้ด้านการจำหน่ายสินค้าชุมชนรวมถึงมีการจัดการเกษตรอย่างเป็นระบบ

โครงการฯ ได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเหลือเยาวชนกลุ่มเป้าหมายที่ต้องการเพิ่มทักษะตนเองในการเป็นผู้นำเพื่อพัฒนาชุมชนให้มีรายได้เข้ามาเพิ่มมากขึ้น รวมถึงมุ่งเน้นเพิ่มศักยภาพของการพัฒนาที่ยั่งยืน ผ่านการนำภูมิปัญญาไร่หมุนเวียนของบรรพบุรุษมาให้คนรุ่นใหม่เรียนรู้และสืบสานอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ดีงาม ทั้งยังเป็นการนำไปสู่การมีชีวิตที่ดี ชุมชนเข้มแข็งและสามารถพึ่งพาตนเองได้ 

โครงการฯ จึงได้ออกแบบหลักสูตรมารองรับความต้องการของกลุ่มเป้าหมายไม่ว่าจะเป็นการให้ความรู้เรื่องระบบการแลกเปลี่ยนและจำหน่าย การกำหนดอัตราการแลกเปลี่ยนและจำหน่าย การสื่อสารผ่านระบบออนไลน์และไม่ต้องพึ่งพ่อค้าคนกลาง ไปจนถึงการจัดการระบบบัญชี 

เพื่อให้เยาวชนทุกคนมีองค์ความรู้ครบถ้วนในการร่วมกันพัฒนาชุมชนต่อไป และที่สำคัญที่สุดคือเยาวชนจะได้ไม่ลืมรากเหง้าที่ดีของตนเองและพยายามสืบทอดให้คงอยู่นานเท่านาน

โครงการฯ ได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเหลือเยาวชนกลุ่มเป้าหมายผ่านการนำภูมิปัญญาไร่หมุนเวียนของบรรพบุรุษมาให้คนรุ่นใหม่เรียนรู้และสืบสานอนุรักษ์