ดึงเอกลักษณ์ความอร่อยของเครื่องแกงจากชุมชนนีปิสกูเละ มาจัดทำโครงการผลิตเครื่องแกงใต้สร้างรายได้ให้กับชุมชน

เครื่องแกงใต้คือเครื่องแกงที่มีชื่อเสียงด้านกลิ่นและรสที่เข้มข้นอันมีที่มาจากเครื่องเทศที่เป็นเอกลักษณ์ ชื่อเสียงนี้ทำให้เครื่องแกงใต้มีความต้องการสูงในตลาดและถูกผลิตออกมาจำนวนมากหลากหลายยี่ห้อ สิ่งที่เกิดขึ้นคือมีผู้ผลิตหลายเจ้าพากันลดต้นทุนเพื่อเพิ่มกำไรโดยการลดปริมาณสมุนไพรลง ส่งผลต่อมาเป็นกลิ่นและรสชาติที่ผิดเพี้ยนไปจากเดิม ทำให้แกงใต้ที่เป็นสูตรดั้งเดิมแท้ๆ นั้นหายากขึ้นทุกวัน ทว่ายังมีกลุ่มชุมชนแห่งหนึ่งในจังหวัดปัตตานีที่ยังคงรักษาสูตรและรสชาติของเครื่องแกงใต้แท้ๆ เอาไว้ไม่เสื่อมคลาย นั่นคือชุมชนในวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรกรบ้านราบอ

โครงการสืบสานการทำเครื่งแกงพื้นบ้านสู่รายได้ของชุมชน โดยวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรกรบ้านราบอ จึงได้เกิดขึ้นจากความตั้งใจหลายประการไม่ว่าจะเป็น การรวบรวมเพื่อสืบสานสูตรเครื่องแกงใต้ของท้องถิ่น การศึกษาช่องทางการตลาดเครื่องแกง การพัฒนาฝีมือของแรงงานในพื้นที่ให้มีทักษะด้านการทำเครื่องแกง และที่สำคัญคือการสร้างงานสร้างอาชีพให้กับคนในชุมชน

กลุ่มเป้าหมายของโครงการนี้ครอบคลุมพื้นที่ใน 3 ชุมชนคือ 1.ชุมชนดาโตะ 2.ชุมชนบ้านนีปิสกูเละ 3.ชุมชนกาแระ ซึ่งมีประชากรส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรม รองลงมาเป็นแรงงานรับจ้างทั่วไป โดยหลายคนมีสถานะเป็นแรงงานนอกระบบ ผู้สูงอายุ ผู้พิการ และผู้ถือบัตรสวัสดิการฯ รวมถึงบางส่วนก็เป็นผู้ว่างงานด้วย ซึ่งโครงการก็สามารถรวบรวมสมาชิกจากกลุ่มเป้าหมายเหล่านี้ได้ตามเป้าหมายคือ 150 คน

เมื่อได้สมาชิกกลุ่มเข้ามาจากทั้งสามชุมชน โครงการก็ได้จัดเวทีชี้แจงโครงการและได้ผลลัพธ์คืออาชีพ 5 กลุ่มที่แบ่งตามความถนัดของกลุ่มเป้าหมายและความเหมาะสมของพื้นที่ โดยสมาชิกจากชุมชนดาโตะจะใช้รับหน้าที่ทีม ‘ต้นน้ำ’ คือทำการเพาะปลูกวัตถุดิบที่ใช้สำหรับการทำเครื่องแกง สมาชิกจากชุมชนบ้านนีปิสกูเละรับหน้าที่ทีม ‘กลางน้ำ’ คือการผลิตเครื่องแกง ส่วนชุมชนกาแระก็รับหน้าที่เป็น ‘ปลายน้ำ’ คือการทำการตลาดเพื่อจัดจำหน่ายสร้างรายได้ให้กับกลุ่ม ส่วนอีกสองอาชีพคือการเลี้ยงปลาดุก และการเลี้ยงไก่บ้าน ซึ่งเปิดอบรมให้ตามความสนใจของสมาชิก

การแบ่งงานตามความถนัดนี้ทำให้โครงการสามารถฝึกฝนอบรมทักษะต่างๆ ได้อย่างเป็นระบบมากขึ้น ซึ่งในช่วงที่ผ่านมาโครงการก็สามารถรวบรวมภูมิปัญญาในท้องถิ่นได้จากคน 12 คน และทำการคัดเลือกสูตรเครื่องแกงออกมาได้ 10 สูตร นอกจากนี้ก็มีการฝึกฝนอบรมสมาชิกในโครงการให้มีทักษะตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 

หลังจากโครงการได้ดำเนินงานมาเป็นระยะเวลาหนึ่งแล้วก็พบว่า กลุ่มเป้าหมายมีความรู้ความเข้าใจในบริบทพื้นที่ชุมชนที่ตนอาศัยอยู่มากขึ้น กลุ่มเป้าหมายตระหนักและมีความรู้เรื่องการทำบัญชีครัวเรือนและการออมมากขึ้น 

นอกจากนี้ความก้าวหน้าที่โครงการได้ผลักดันให้เกิดขึ้นคือมีการจัดตั้งแกนนำในการทำงานจำนวน 20 คน ที่พร้อมจะทำงานในฐานะเป็นแกนนำด้านการป้อนวัตถุดิบ การผลิต และการจำหน่าย รวมถึงเกิดกลุ่มอาชีพเพิ่มใหม่ๆ เพิ่มขึ้นจากการผลิตเครื่องแกง เช่น การเลี้ยงปลาดุก และการเลี้ยงไก่บ้านด้วย