ค่าใช้จ่ายการเรียนของครัวเรือนยากจน

ในปีงบประมาณ 2562 กสศ. ได้รับงบประมาณสำหรับการดูแลนักเรียนยากจนพิเศษจากสำนักงบประมาณ จำนวน 3,000 บาทต่อคนต่อปีการศึกษา

โดยอัตราดังกล่าวยังอยู่ในระดับที่ต่ำกว่ารายจ่ายที่จำเป็นสำหรับครัวเรือนยากจนพิเศษในการส่งบุตรหลานเข้าเรียนในสถานศึกษาของรัฐ

แม้ว่ารัฐบาลเองได้มีมาตรการบรรเทาภาระค่าใช้จ่ายของครัวเรือนไปบ้างแล้วในรูปแบบการอุดหนุนรายหัวนักเรียน เป็นค่าเครื่องแบบ ตำราเรียน อุปกรณ์การเรียน และกิจกรรมการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน

ถึงกระนั้นก็ตาม ครัวเรือนส่วนใหญ่ยังมีค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวเนื่องในการส่งลูกเรียนและเป็นภาระที่สูงสำหรับครัวเรือนที่มีฐานะยากจน ส่งผลให้เกิดปัญหาการออกจากโรงเรียนกลางคัน หรือเรียนไม่จบการศึกษาภาคบังคับ รวมถึงการมีโอกาสเรียนต่อต่ำหลังจากจบการศึกษาภาคบังคับ

ในการวิเคราะห์ข้อมูลภาระค่าใช้จ่ายด้านการศึกษาของครัวเรือนที่มีฐานะยากจนจากข้อมูลการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมครัวเรือน พ.ศ. 2562 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ อาศัยข้อมูลของครัวเรือนที่มีค่าใช้จ่ายด้านการศึกษาของบุตรหลานที่กำลังศึกษาอยู่ในสถานศึกษารัฐ และอยู่ในชั้นรายได้ที่ 2 และชั้นรายได้ที่ 3 (แบบเดไซล์) ซึ่งสะท้อนครัวเรือนที่มีนักเรียนยากจนและนักเรียนยากจนพิเศษ

โดยค่าใช้จ่ายด้านการศึกษาที่จำเป็นมีทั้งสิ้น 4 รายการ ได้แก่ (1) ค่าเล่าเรียน/ค่าธรรมเนียมการศึกษา/ค่าบำรุงการศึกษา (2) ค่าเครื่องแบบ (ทุกประเภทที่กำหนด) (3) ค่าสมุด หนังสือ/อุปกรณ์การเรียนอื่นๆ และ (4) ค่าเดินทางไปเรียน

แม้ภาครัฐจะสนับสนุนค่าใช้จ่ายเหล่านี้ผ่านโครงการเรียนฟรี 15 ปีที่ครอบครัวระดับการศึกษาตั้งแต่อนุบาลถึงมัธยมศึกษาตอนปลายตลอด 10 ปีที่ผ่านมา แต่ผลการสำรวจค่าใช้จ่ายครัวเรือนด้านการศึกษาของสำนักงานสถิติแห่งชาตินี้แสดงให้เห็นว่าการสนับสนุนดังกล่าวอาจยังไม่เพียงพอต่อภาระค่าใช้จ่ายจริงที่ครัวเรือนจำเป็นต้องมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม รวมถึงครอบครัวที่มีฐานะยากจนและยากจนพิเศษ