โครงการครูรัก(ษ์)ถิ่น และ กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) ได้รับการยอมรับจากองค์การยูเนสโก (UNESCO) ให้เป็นตัวอย่างการทำงานด้านความเสมอภาคด้านภาษา ในคู่มือ Global Guidance on Multilingual Education ซึ่งเปิดตัวในงานครบรอบ 25 ปีวันภาษาแม่สากลที่ องค์การยูเนสโกสำนักงานใหญ่กรุงปารีส เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2025คู่มือนี้มีจุดประสงค์เพื่อรณรงค์ให้ผู้เรียนทุกคนได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพในภาษาที่พวกเขาเข้าใจ โดยสนับสนุนแนวทางการศึกษาเพื่อความเสมอภาค และส่งเสริมเอกลักษณ์ของแต่ละวัฒนธรรม ซึ่งจะ “ช่วยให้กระทรวงศึกษาธิการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำไปใช้ในการกำหนดนโยบายด้านพหุภาษาในระบบการศึกษา”
ความโดดเด่นของโครงการครูรัก(ษ์)ถิ่น
โครงการครูรัก(ษ์)ถิ่นมีความโดดเด่นในด้านการผลิตและพัฒนาครูที่มีคุณภาพ ซึ่งเข้าใจลึกซึ้งในบริบทของชุมชนท้องถิ่นโดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกล และมีความสามารถหลากหลายทางภาษา โครงการนี้มีการอบรมหลักสูตร “การจัดการศึกษาแบบทวิ-พหุภาษาโดยอาศัยภาษาแม่เป็นฐาน” หรือ Mother Tongue-Based Multilingual Education (MTBMLE) ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางของยูเนสโกในการส่งเสริมสิทธิในการศึกษาให้กับทุกคนในภาษาที่พวกเขาเข้าใจ ภายใต้แนวคิด “Championing all learners’ right to a quality education in languages they understand”
การส่งเสริมโอกาสทางการศึกษาในพื้นที่ห่างไกล
โครงการครูรัก(ษ์)ถิ่นยังมุ่งเน้นสร้างโอกาสให้กับเยาวชนที่ขาดแคลนทุนทรัพย์ในพื้นที่ห่างไกล ระดับมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่มีผลการเรียนดีและตั้งใจที่จะเป็นครูให้ได้ศึกษาต่อระดับอุดมศึกษา เมื่อสำเร็จการศึกษาแล้วจะได้รับการบรรจุเป็นข้าราชการครูในท้องถิ่นเพื่อช่วยเหลือเยาวชนในพื้นที่ห่างไกลบ้านเกิดของตนเอง ซึ่งจะช่วยแก้ปัญหาการขาดแคลนครูและการโยกย้ายบ่อย
ในปี 2567 ที่ผ่านมา บัณฑิตจากโครงการครูรัก(ษ์)ถิ่น รุ่นแรกจำนวน 327 คน จาก 11 สถาบันต้นแบบการผลิตครู ได้รับการบรรจุเป็นข้าราชการครูในโรงเรียนขนาดเล็กและโรงเรียนในพื้นที่ห่างไกลต่าง ๆ ครอบคลุม 44 จังหวัดทั่วประเทศ ซึ่งครอบคลุมพื้นที่หลากหลาย เช่น พื้นที่สูงบนภูเขา พื้นที่ชายแดน และพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางภาษาและชาติพันธุ์
เป้าหมายในอนาคต
โครงการครูรัก(ษ์)ถิ่นมีเป้าหมายที่จะเพิ่มจำนวนครูในพื้นที่ห่างไกลให้มากขึ้นในช่วง 4 ปีข้างหน้า โดยจะมีครูรุ่นใหม่กลับไปบรรจุเป็นข้าราชการครูในโรงเรียนประมาณ 1,269 แห่งทั่วประเทศ
ดาวน์โหลดคู่มือ Global guidance on multilingual education ได้ที่
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000392477
(เกี่ยวกับโครงการครูรัก(ษ์)ถิ่น อยู่ที่หน้า 78)
