เมื่อวันที่ 28-29 เมษายน 2566 กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) จัดกิจกรรม ‘Thank You Teacher ขอบคุณครูทุนเสมอภาค’ ภายใต้ธีมงาน สานพลังทีม เสริมพลังใจ สร้างสรรค์โอกาส เพื่อเป็นการแสดงความขอบคุณ ครูจากทุกหน่วยงานต้นสังกัดการศึกษาทั่วประเทศ ซึ่งเข้ามาดูแลนักเรียนในโครงการจัดสรรเงินอุดหนุนแบบมีเงื่อนไข หรือ ทุนเสมอภาค จนได้ข้อมูลเด็กนักเรียนในพื้นที่เพื่อนำมาขับเคลื่อนนโยบายการทำงานของ กสศ. มาตลอด 5 ปีของการจัดตั้งกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา โดยกิจกรรมนี้ได้จัดขึ้นเป็นครั้งที่ 2 ณ โรงแรมหรรษา เจ บี จังหวัดสงขลา หลังจากจัดไปแล้วที่เวทีภาคเหนือ ณ โรงแรม เซ็นทารา ริเวอร์ไซด์ จังหวัดเชียงใหม่
กิจกรรมนี้เป็นหนึ่งในโอกาสแสดงความขอบคุณไปยังคุณครูทั่วประเทศผู้เป็นกำลังหลักในการจัดทำข้อมูลนักเรียน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความก้าวหน้าในการทำงานลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาตลอด 5 ปีของการจัดตั้งกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา โดยข้อมูลจากคุณครูนับว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้าง ‘ระบบหลักประกันโอกาสทางการศึกษา’ ที่จะดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่กำลังประสบภาวะวิกฤตทางการศึกษา เพื่อติดตามและช่วยเหลือให้อยู่ในระบบการศึกษาได้อย่างต่อเนื่อง
กนิษฐา คุณาวิศรุต รักษาการผู้อำนวยการสำนักพัฒนาหลักประกันโอกาสทางการศึกษา กสศ. กล่าวว่า กิจกรรม Thank You Teacher ถูกจัดขึ้นเพื่อเป็นการขอบคุณครูจากทุกโรงเรียนในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ ที่เป็นกำลังสำคัญในการลงพื้นที่สำรวจติดตาม บันทึกข้อมูลนักเรียนร่วมกับ กสศ. ทำให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้องสำหรับนำมากำหนดแนวทางการช่วยเหลือเด็ก ๆ ที่ยังขาดแคลนปัจจัยในการศึกษามากกว่า 1.3 ล้านคนทั่วประเทศ มีครูร่วมคัดกรองถึง 342,749 คน มีโรงเรียนในสังกัดต่าง ๆ ร่วมคัดกรองเด็ก ถึง 31,175 แห่ง
กนิษฐา กล่าวว่า ครูจากสังกัดต่าง ๆ ทั่วประเทศ ถือเป็นต้นทางสำคัญของข้อมูลที่ถูกต้องสำหรับนำไปใช้แก้ปัญหาเด็ก ๆ ในพื้นที่ต่าง ๆ เป็นด่านหน้าสำคัญที่สะท้อนปัญหาในพื้นที่ เพราะได้เข้าไปเห็นชีวิตความเป็นอยู่ของเด็ก ๆ ในแต่ละแห่งในพื้นที่จริง แนวทางในการเก็บข้อมูลจากพื้นที่ต่าง ๆ ของครูถือเป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่งในการดูแลเด็กในพื้นที่ตลอด 5 ปีที่ผ่านมา ข้อมูลที่ถูกบันทึกและนำมาเก็บไว้ในระบบสารสนเทศเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษาของ กสศ. นำไปช่วยเหลือในมิติต่าง ๆ ข้อมูลที่ได้มีพลังที่สามารถผลักดันนโยบายสำคัญ ๆ เช่น การเพิ่มเงินอุดหนุนรายหัวตามค่าครองชีพในปัจจุบัน
นอกจากนี้ ข้อมูลจากครูยังทำให้ทราบว่าสถานการณ์ต่าง ๆ เช่น ช่วงโควิด-19 ระบาด ทำให้พบนักเรียนจำนวนมากที่ถูกตัดขาดจากการเรียนรู้ เนื่องจากในที่อยู่อาศัยไม่มีไฟฟ้า ไม่มีอุปกรณ์สื่อสาร หรือไม่มีอินเทอร์เน็ต ยังเข้าไม่ถึงการดูแลทางสาธารณสุข ข้อมูลที่ได้จากครูสามารถนำไปใช้ระดมทุนร่วมกับภาคเอกชน และสามารถสร้างความร่วมมือในการวางระบบหลักประกันโอกาสทางการศึกษา ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงหลายด้าน รวมถึงถูกนำไปต่อยอดการสร้างระบบดูแลช่วยเหลือให้ครอบคลุมในทุกมิติไ“งานที่จัดขึ้นยังเป็นพื้นที่ในการแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ ที่ได้จากการทำงานของครูในแต่ละพื้นที่ ภายในงานจะมีการจัดกิจกรรมที่ทำให้เห็นภาพการทำงานของเครือข่ายต่าง ๆ ระหว่างครูทุนเสมอภาคจากทุกสังกัดทั่วประเทศ ได้เห็นกิจกรรมการเยี่ยมบ้านนักเรียนในพื้นที่ต่าง ๆ ว่าได้ไปพบเจออะไรบ้างมีประสบการณ์อะไรบ้างที่จะนำมาเล่าสู่กันฟัง มีอะไรที่เป็นเรื่องราวน่าประทับใจระหว่างที่ลงไปเยี่ยมบ้านเด็กแต่ละคนในพื้นที่ และมีกิจกรรมที่ทำให้เห็นความสำคัญของการเก็บข้อมูลเด็กระหว่างเยี่ยมบ้าน กิจกรรมในส่วนนี้จะแสดงให้เห็นว่าการเก็บข้อมูลเด็กให้สมบูรณ์ที่สุดเป็นเรื่องสำคัญที่มีประโยชน์ต่อการทำงานของ กสศ. ข้อมูลที่ได้มาอย่างครบถ้วนสมบูรณ์จะถูกนำไปกำหนดนโยบายในการทำงานได้อย่างถูกต้องและสอดคล้องกับปัญหาที่เกิดขึ้นจริง ข้อมูลที่ได้ทำให้หน่วยงานและผู้ที่ต้องการช่วยเหลือทราบว่าจะออกแบบการช่วยเหลือเด็กที่ยังขาดแคลนทุนทรัพย์ในการเรียนในพื้นที่ได้อย่างไรบ้าง”
กนิษฐา กล่าวว่า อีกกิจกรรมหนึ่งที่จัดขึ้นในงานนี้ คือการจัดพื้นที่ให้ครูที่เข้ามาร่วมโครงการทราบว่าแม้นักเรียนที่ครูได้ไปสำรวจมาจากพื้นที่ต่าง ๆ จะไม่ได้รับทุนเสมอภาค แต่ก็ยังมีทางเลือกอื่น ๆ หรือทุนอื่น ๆ ที่สามารถส่งต่อความช่วยเหลือนักเรียนที่ยังขาดแคลนแต่ไม่ได้รับทุนนี้อีกมากมาย โดยภายในงานจะมีข้อมูลที่บอกแนวทางในการดำเนินการอย่างละเอียด เพื่อหาทางออกให้กับนักเรียนที่ยังขาดปัจจัยในการเรียนให้ได้มากที่สุด ทั้งนี้ การเปิดโอกาสให้ครูมาพบปะแลกเปลี่ยนสร้างสัมพันธ์ระหว่างกัน ยังเป็นโอกาสสำคัญในการนำประสบการณ์ของครูกลับมาสรุป สังเคราะห์ พัฒนาและขยายผลกระบวนการทำงาน รวมถึงสร้างความร่วมมือจากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับการศึกษามากยิ่งขึ้นในอนาคตอีกด้วย
ธิดารัตน์ บุญวิจิตร ครูโรงเรียนเทศบาลปากพนัง จ.นครศรีธรรมราช หนึ่งในผู้เข้าร่วมกิจกรรมเล่าว่าการเดินทางเข้าไปสำรวจเยี่ยมบ้านเด็กในพื้นที่ ทำให้ทราบว่า เด็กบางคนมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ค่อนข้างลำบาก บางคนมีบ้านอยู่ในพื้นที่ป่าโกงกาง ต้องเดินทางด้วยการเดินเท้าไปกลับบ้านเท่านั้น รถไม่สามารถเข้าถึงบ้านได้ทำให้เข้าใจได้ว่าทำไมแต่ละวันเด็กจึงมาเรียนสาย เพราะต้องใช้เวลาเดินทางมาเรียนมากกว่าเด็กคนอื่น การได้เห็นสภาพความเป็นอยู่ของเด็ก ทำให้สามารถนำปัญหาที่ประสบอยู่มาช่วยกันหาทางออกให้กับเด็กได้ นอกเหนือจากการขอทุนเสมอภาคให้แล้ว ยังได้ช่วยกันหาวิธีแบ่งเบาและร่นระยะเวลาในการเดินทางมาเรียน ทำให้เด็กมีกำลังใจในการมาเรียนดีขึ้นและตั้งใจเรียนมากขึ้น
สุดใจ บัวงาม ครูโรงเรียนบ้านเกตรี จ.สตูล เล่าว่าการลงไปเยี่ยมบ้านทำให้ทราบว่าแม้จะมีการจัดสรรทุนเสมอภาคให้เด็กที่ต้องการความช่วยเหลือแล้ว เด็กบางคนยังต้องการความช่วยเหลือด้านอื่น ๆ โดยเฉพาะเรื่องกำลังใจ หรือทางออกในชีวิต บางคนมาปรึกษาว่าไม่สามารถเรียนต่อในระบบได้ ก็ให้คำแนะนำให้ไปเรียนการศึกษานอกโรงเรียน หรือสายอาชีพที่เหมาะสม การลงพื้นที่เยี่ยมบ้านรับฟังและช่วยแก้ไขปัญหา ส่งผลให้เด็กกลุ่มหนึ่งซึ่งต้องการความช่วยเหลือด้านอื่น ๆ โดยเฉพาะด้านกำลังใจซึ่งสำคัญพอ ๆ กับเงินช่วยเหลือ กลับมามีโอกาสทางการศึกษามากขึ้น มีคุณภาพชีวิตที่ดีและสามารถหลักประกันในอนาคตได้
จันทร์จิรา บัวทอง ครูโรงเรียนวัดเขาลำปะ อ.ชะอวด จ.นครศรีธรรมราช เล่าว่าการเยี่ยมบ้านนักเรียนในโรงเรียนขนาดเล็กที่มีเด็กนักเรียนทั้งโรงเรียนเพียง 160 คน ทำให้ทราบว่าข้อมูลของเด็กแต่ละคนในมิติต่าง ๆ โดยเฉพาะที่มาจากครอบครัวยากจน ซึ่งต้องการความช่วยเหลือเป็นพิเศษ เด็กกลุ่มนี้แม้จะมีปัญหาที่คล้ายคลึงกันคือขาดแคลนทุนทรัพย์ แต่ก็ยังมีรายละเอียดอื่น ๆ ที่ต้องเข้าไปช่วยประคับประคอง เช่น มาจากครอบครัวที่แตกแยก มีแม่ที่ยังเป็นวัยรุ่นขาดทักษะในการดูแลลูก ๆ หรือประสบปัญหาว่างงาน ขาดรายได้
“การเยี่ยมบ้านเพื่อจัดทำข้อมูลส่งเข้าสู่ระบบสารสนเทศเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษาจึงน่าจะเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะทำให้เห็นรายละเอียดปัญหาของเด็กแต่ละคนที่ไม่เคยทราบมาก่อน สามารถนำปัญหาที่พบมาปรึกษาหาทางออก สะท้อนไปถึงผู้ใหญ่หรือภาคส่วนอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับปัญหาที่ละเอียดอ่อนให้เข้ามาช่วยเหลืออย่างใกล้ชิดและต่อเนื่องได้”
กิจกรรม ‘Thank You Teacher ขอบคุณครูทุนเสมอภาค’ จะจัดครั้งต่อไปในพื้นที่ภาคกลางที่ จ.นนทบุรี ณ โรงแรมแกรนด์ริชมอนด์ ระหว่างวันที่ 19-20 พฤษภาคม และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จ.ขอนแก่น ณ โรงแรม le cassia ระหว่างวันที่ 26-27 พฤษภาคม 2566
